Page 12 - LGS BÜLTENİ NİSAN 2022

TÜRKÇE

1.3. Özne Eks kl ğ Bakımından Uyumsuzluk

Özne le yüklem arasında tek ll k, çoğulluk ve k ş uyumsuzluğunun
yanında, özne eks kl ğ de anlatım bozukluğuna yol açar. Özne, cümlen n

temel öges d r. Yüklemde b ld r len ş, oluş ya da hareket yapan

durumundadır. Yüklemdek eyleme göre öznen n olmaması ya da b r öznen n
b rden fazla yükleme bağlanması anlatım bozukluğuna yol açar. Bu, daha çok

sıralı ve bağlı cümlelerde karşımıza çıkan b r bozukluktur.

Örnek: K mse ses n çıkarmıyor, olayı zl yor. (Yanlış)

K mse ses n çıkarmıyor, herkes olayı zl yor. (Doğru)

2. Eklerle İlg l Yanlışlar

Cümlede ekler n eks k ya da fazla kullanılması anlatım bozukluğuna yol

açar.

Örnek: Babam uçurtma yapmasını y b l r. (yapmayı)

İnsanlar hata yaptıklarında özür d lemes n b lmel . (d lemey )

3. Öge Eks kl ğ

Cümlede kullanılması gereken b r öğen n bulunmaması, anlatım

bozukluğuna yol açar. Genell kle "sıralı” ve “bağlı” cümlelerde öge
eks kl ğ nden kaynaklı anlatım bozuklukları olmaktadır. Bunun sebeb her k

cümlede de kullanılab len b r kel men n (ortak kel men n) uygun ekler alarak

k nc cümlede kullanılmamasıdır.

3.1.Yüklem Eks kl ğ

Sıralı ve bağlı cümlelerde b r nc cümlen n yüklem le k nc cümlen n

yüklem n oluşturan kel me ortak olsa dah kel meye get r len ekler farklı
olab l r. Bu durumda mutlaka yüklem durumundak sözcüğe uygun ekler

get rmel ve k cümlede de uygun eklerle yüklem yazmalıyız.

Örnek: Tatlıyı az, tuzluyu h ç sevmem. (Yanlış)

Tatlıyı az sever m, tuzluyu h ç sevmem. (Doğru)

7 7 7
NİSAN 2022 / SAYI: 8